| უნიფიცირებული დასახელება: | დინოპროსტიDinoprost | ||
| ა.თ.ქ. კლასიფიკაცია: | |||
G02AD01 | G შარდსასქესო სისტემა და სასქესო ჰორმონები | ||
| 02 სხვა პრეპარატები გინეკოლოგიური დაავადებების მკურნალობისათვის | |||
| A მიომეტრიუმის ტონუსის გამაძლიერებელი პრეპარატები | |||
| D პროსტაგლანდინები | |||
| ანოტაცია: | |||
| ფარმაკოლოგიური თვისება: | პრეპარატი წარმოადგენს პროსტაგლანდინ F2α-ს ანალოგს, რომელიც ზრდის საშვილოსნოს მიომეტრიუმის ტონუსს და პერისტალტიკას. იგი ხელს უწყობს საშვილოსნოს ყელის მომწიფებას და მის გახსნას ფიზიოლოგიური პროცესის მსგავსად. | ||
| ჩვენება: | ორსულობის შეწყვეტა სამედიცინო ჩვენებით: ორსულობის შეწვეტა 16 კვირის შემდეგ; მშობიარობის სტიმულაცია სამედიცინო ჩვენების მიხედვით. პათოლოგიური ორსულობის შეწყვეტა: ნაყოფის სიკვდილის შემთხვევაში ორსულობის ადრეულ და შუა სტადიაში, ასევე ნაყოფის მძიმე პათოლოგიის შემთხვევაში (ანენცეფალია, ჰიდროცეფალია, ამელია და სხვა), რომელიც დადასტურებულია ულტრაბგერითი, რენტგენოლოგიური და სხვა გამოკვლევებით. მშობიარობის სტიმულაცია შემდეგ შემთხვევაში: ნაყოფის სიკვდილი (ორსულობის გვიანი სტადია), ორსულობის შეწყვეტა პათოლოგიის განვითარების გამო, წყლების ნაადრევი დაღვრა, მშობიარობის პირველადი სისუსტე, მშობიარობის პლაცენტური ფაზა. მშობიარობის პროცესის აგზნება და სტიმულაცია შემდეგი კრიტერიუმების არსებობისას: ორსულობა გართულების გარეშე, ნაყოფის თავით მდებარეობის შემთხვევაში, ორსულობის ზუსტი ვადა, ნაყოფი წონით 3000 გ-ზე მეტი (ბიპარიეტული დიამეტრით), ნაყოფის სწორად განლაგებული თავის ქალა, საშვილოსნოს ყელის კარგი მდგომარეობა, საშვილოსნოს მიომეტრიუმის სათანადო მგრძნობელობა. | ||
| დოზირება და მიღების წესი: | 1. აბორტის გამოწვევა და პათოლოგიური ორსულობის შეწყვეტა: პრემედიკაცია: გვერდითი მოვლენების გამოსარიცხად და ტკივილების შესამცირებლად ნაჩვენებია შემდეგი კომბინაცია: კომბინაცია ა: პიპოლფენი -, ატროპინი 0.05მგ, სედუქსენი 10მგ; კომბინაცია ბ: პიპოლფენი 50მგ, ატროპინი -, სედუქსენი -; კომბინაცია გ: პიპოლფენი 50მგ, ატროპინი 0.5მგ, სედუქსენი -; კომბინაცია დ: პიპოლფენი -, ატროპინი 0.25მგ, სედუქსენი -; ატროპინის გამოყენება ყოველთვის სასურველია მოსამზადებელ პერიოდში. ერთ-ერთი აღნიშნული კომბინაციიდან შეყვანილი უნდა იქნას ინტრავენურად უშუალოდ დინოპროსტის გამოყენების წინ. შეყვანის მეთოდი შეიძლება იყოს: ადგილობრივი (ექსტრა-ან ინტრაამნიალური) ან სისტემური (ინტრავენური). ექსტრაამნიალური შეყვანის ტექნიკა: - საშოს გახსნის შემდეგ ატარებენ საშვილოსნოს თავის და ყელის დეზინფექციას; - საშვილოსნოს ხილული ნაწილის ფიქსაცია; - განისაზღვრება საშვილოსნოს ყელის მიმართულება და შეჰყავთ ზონდი, ავსებული ნატრიუმის ქლორიდის ფიზიოლოგიური ხსნარით. ზონდები და კათეთერები უნდა იყოს ერთჯერადი გამოყენებისათვის. - ზონდი შეჰყავთ საშვილოსნოს კედლის და ამნიოტურ პარკს შორის - სასურველია საშვილოსნოს ფსკერამდე. - ზონდიდან ევაკუირებული მასალით უნდა დარწმუნდნენ, რომ არ მოხვდნენ სისხლძარღვებში. - დინოპროსტი შეჰყავთ საშვილოსნოს ღრუში კათეთერის მეშვეობით საშვილოსნოს ფსკერამდე. ორსულობის შეწყვეტა 0-6 კვირამდე: რეკომენდებულია პრეპარატის 3-5 მგ-ის ერთჯერადი შეყვანა. ნაყოფის მოცილების შემთხვევაში საჭიროა საშვილოსნოს ღრუს ინსტრუმენტული დათვალიერება. ორსულობის აღნიშნული ვადის შემთხვევაში, აღწერილი ჩარევა შეიძლება ჩაატარონ ნებისმიერ გინეკოლოგიურ განყოფილებაში. ორსულობის შეწყვეტა 7-14 კვირამდე: 5 მგ დინოპროსტის ერთჯერადი შეყვანის შემდეგ ადგილი აქვს სრულ ან ნაწილობრივ აბორტს და აღინიშნება საშვილოსნოს ყელის გაგანიერება - უმრავლეს ავადმყოფებში - 24 საათის განმავლობაში. გაგანიერების ხარისხი გეგარის მიხედვით აღწევს 10-ს და მეტს. ორსულობის ვადის გაზრდის შემთხვევაში მცირდება საშვილოსნოს დაცარიელების სისრულე. ჩარევიდან 5 საათის შემდეგ ტარდება საშვილოსნოს დათვალიერება. ნაყოფის ნაწილების გამოდევნის შემდეგ ან საშვილოსნოს ყელის გაგანიერებით 1 სმით, აუცილებელია საშვილოსნოს ღრუს ინსტრუმენტული გამოწმენდა. თუ პრეპარატის პირველი შეყვანა უშედეგოა, 5-6 საათის შემდეგ განმეორებით შეჰყავთ მისი 5-10 მგ. ორსულობის ასეთი ვადის შემთხვევაში ოპერაცია ტარდება ნებისმიერ გინეკოლოგიურ განყოფილებაში. ორსულობის შეწყვეტა 15-28 კვირამდე: ამ ვადების შემთხვევაში დინოპროსტი შეჰყავთ უმეტესად ინტრაამნიალური გზით, მაგრამ შეიძლება ინტრავენურადაც. ინტრაამნიალური შეყვანა ხორციელდება ტრანსაბდომინალურად ან საშოს თაღიდან. ა) ტრანსაბდომინალური გამოყენება: - ავადმყოფმა ჩარევის წინ საჭიროა მოშარდოს; - მუცლის კანის დეზინფექციის შემდეგ ტარდება ამნიოცენტეზი ადგილობრივი ანესთეზიის ქვეშ მუცლის თეთრ ხაზზე 34 თითით მაღლა ბოქვენის სიმფიზიდან. ამნიოცენტეზისათვის გამოიყენებენ ნემსს პუნქციისათვის 20 G ან 22 G ერთჯერადი გამოყენებისათვის. - სუფთა ამნიოტური სითხის მიღება ადასტურებს იმას, რომ ნემსის ბოლო იმყოფება ამნიოტურ სივრცეში. - ამნიოტურ ღრუში შეყავთ 25 მგ დინოპროსტი. აუცილებლობის შემთხვევაში პრეპარატი შეჰყავთ განმეორებით 8-12 საათის შემდეგ ამნიოცენტეზის დროს დატოვებული პლასტმასის კანულის მეშვეობით. თუ ევაკუაციის შემთხვევაში აღინიშნება სისხლი ან ამნიოტური სითხე სისხლიანია, პრეპარატის შეყვანა აკრძალულია. ჩარევის წინ აუცილებელია ულტრაბგერითი გამოკვლევით დადგინდეს პლაცენტის მიმაგრების ადგილი. ბ) შეყვანა საშოს თაღიდან: - შარდის ბუშტის დაცლა; - საშოს გახსნის შემდეგ ტარდება საშოს თაღის დეზინფექცია; - საშვილოსნოს ხილული ნაწილის ფიქსაცია; - თაღის უკანა ნაწილში შეჰყავთ ნემსი ამნიოტურ პარკში; - ამნიოტური სითხის ევაკუაციით დასტურდება ნემსის სწორი მდებარეობა; - სუფთა ამნიოტური სითხის მიღების შემთხვევაში შეჰყავთ 25 მგ დინოპროსტი. შეიძლება ამ პროცედურის განმეორება. ყურადღება ექცევა საშვილოსნოს მოტორიკას, მანუალურად, ტოკოგრაფით დგინდება საშვილოსნოს ყელის გაგანიერების ხარისხი. პრეპარატის არაეფექტურობის შემთხვევაში მეორდება მისი შეყვანა 8-12 საათის შემდეგ, ხოლო აუცილებლობის შემთხვევაში მიმართავენ ინფუზიას ოქსიტოცინით. თუ აბორტი არ დასრულდა 12 საათის განმავლობაში, საჭიროა ორსულის დაკვირვებით გამოკვლევა (პულსი, ტემპერატურა, ლეიკოციტების რიცხვი). ამ ვადის ორსულობის შეწყვეტა შეიძლება ორივე მეთოდით მეან-გინეკოლოგიურ განყოფილებაში, თუ არის პირობები ინტენსიური თერაპიისათვის. ინტრავენური შეყვანა: 5% გლუკოზის 500 მლ-ში ან ნატრიუმის ქლორიდის 0.45% ხსნარში ხსნიან პრეპარატს. ასეთი ხსნარის 1 მლ შეიცავს პრეპარატის 20-40 მკგ-ს. მომზადებული ხსნარის 0.5-1.0 მლ წუთში შეჰყავთ ჭინთვების დაწყებამდე და აკვირდებიან პრეპარატის მიმართ ტოლერანტობას (ორსულობის შესაწყვეტად ვადით 1528 კვირა). შემდგომში დოზას ზრდიან მაქსიმალურად 2 მლ-მდე წუთში დამაკმაყოფილებელი ჭინთვების მიღწევამდე. ამის შემდეგ აგრძელებენ პრეპარატის შეყვანას 12 საათის განმავლობაში. თუ სასურველი შედეგი არ იქნა მიღებული, მომზადებული ხსნარის შეყვანა მეორდება 12 საათის შემდეგ ან შეყვანისას მას უმატებენ ოქსიტოცინს. ამ პროცედურის ჩატარება ნებადართულია საავადმყოფოების გინეკოლოგიურ განყოფილებაში, ხოლო სამშობიარო სახლში - აკრძალულია. 2. მშობიარობის სტიმულაცია და პროგრამირებული მშობიარობის ინდუქცია: მშობიარობის გამოწვევის ეფექტურობა დამოკიდებულია ორსულის სამეანო სტატუსზე (ორსულობის ვადა, მიომეტრიუმის და საშვილოსნოს ყელის მდგომარეობა, ბიშოპის ინდექსი). ძირითადი პრინციპია - მშობიარობის დასრულება პრეპარატის მინიმალური რაოდენობის გამოყენებით. დინოპროსტის საერთო დოზა შეადგენს 1-5 მგ-ს, ხოლო შეყვანის სიჩქარე - 9-15 მკგ/წუთში. გამოყენების წესი: დოზირების სხვადასხვა მეთოდების ძირითადი პრინციპი განპირობებულია იმით, რომ შეყვანილი პრეპარატის რაოდენობის ეტაპობრივი გაზრდით შეირჩევა ის დოზა, რომელიც ეფექტურია და შესაძლებელია მისი შენარჩუნება მშობიარობის პლაცენტური პერიოდის დამთავრებამდე. საწყისი დოზა შეადგენს საინფუზიო ხსნარის 2-3 მკგ-ს წუთში საშვილოსნოს ფუნქციის კონტროლის ქვეშ. შეიძლება ამ დოზის 2 ჯერ გაზრდა ყოველ 20-30 წუთის განმავლობაში, მაგრამ იგი არ უნდა აღემატებოდეს 35-40 მკგ/წუთში. აღნიშნული დოზატიტრული მეთოდი ტარდება სიფრთხილით, რადგანაც პრეპარატმა შეიძლება გამოიწვიოს არა მხოლოდ საშვილოსნოს ჰიპერსტიმულაცია, არამედ საშვილოსნოს ქვედა ნაწილების სტიმულაციაც, რის გამოც ქვეითდება საშვილოსნოს ფსკერის დომინანტის როლი და არ ვლინდება პრეპარატით მშობიარობის პროგრესირებადი სტიმულაცია. პრეპარატის ინტრავენური შეყვანით მიღებული ეფექტი უმეტეს შემთხვევაში დამაკმაყოფილებელია, და მხოლოდ იშვიათად არ აღინიშნება მიომეტრიუმის საპასუხ | ||
| გვერდითი მოვლენები: | კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის მხრივ: გულისრევა, ღებინება, დიარეა, ნაწლავების სპაზმი, ჭინთვითი ხასიათის ტკივილი მუცლის ქვედა ნაწილში, რომელიც დაკავშირებულია საშვილოსნოს შეკუმშვასთან; ტაქიკარდია, თავის ტკივილი, შესაძლებელია არტერიული წნევის მომატება ან დაქვეითება, ქოშინი, დაკავშირებული ბრონქოსპაზმთან, ოფლიანობა, ეპილეფსიის მაგვარი გულყრა, ალერგია. გვერდითი მოვლენები უფრო გამოხატულია პრეპარატის სისტემური გამოყენებისას, ვიდრე მისი ადგილობრივი ხმარებისას (ექსტრა-ან -ინტრაამნიალური). | ||
| უკუჩვენება: | აბსოლუტური წინააღმდეგჩვენება: ბრონქული ასთმა, წყლულოვანი კოლიტის აქტიური ფაზა, ნამგლისებრ-უჯრედოვანი ანემია, გლაუკომა, ჰიპერტონია (160/100 მმ ვწყ. სვ. და მეტი), ეპილეფსია, საშვილოსნოზე ადრე ჩატარებული ოპერაციული ჩარევები (საკეისრო კვეთა, საშვილოსნოს მიომის ამოკვეთა). შედარებითი წინააღმდეგჩვენება: გულის უკმარისობა, ასთმური ბრონქიტი, ფილტვების აქტიური ტუბერკულოზი, წყლულოვანი კოლიტი რემისიის ფაზაში, ღვიძლის ფუნქციის მძიმე დარღვევები, საშვილოსნოს თანდაყოლილი მანკები, საშვილოსნოს მიომა. ამ შემთხვევაში უნდა განისაზღვროს, რომელ ჩარევას გააჩნია ნაკლები საფრთხე: დინოპროსტის შეყვანას თუ სხვა ჩარევას (მაგალითად, საშვილოსნოს ღრუს ავსება რივანოლით, სეცტიო პარვა). | ||
| განსაკუთრებული მითითებები: | პრეპარატი სიფრთხილით ინიშნება გულის უკმარისობის დროს, სპასტიური ბრონქიტის შემთხვევაში, ფილტვების აქტიური ტუბერკულოზის დროს, წყლულოვანი კოლიტის შემთხვევაში, ღვიძლის ფუნქციის მძიმე დარღვევების დროს, საშვილოსნოს პათოლოგიური განვითარების და მისი მიომის შემთხვევაში. ამ დროს აუცილებელია განხილულ იქნას ორსულობის შეწყვეტის სხვა მეთოდებიც. ჩარევის შემდეგ აუცილებელია ადექვატური გამოკვლევის ჩატარება, რათა დადგინდეს ორსულობის სრული შეწყვეტა, რადგან პრეპარატის გამოყენების დროს შესაძლებელია რეტენცია, რომელიც საჭიროებს ქირურგიულ ჩარევას. დინოპროსტით ორსულობის შეწყვეტისას აუცილებელია ყველაფერი გაკეთდეს მისი ბოლომდე მიყვანისათვის, რადგანაც არ არის გამოკვლეული მისი მოქმედება ნაყოფზე. | ||
| ურთიერთქმედება სხვა მედიკამენტებთან: | ოქსიტოცინთან და ერგომეტრინთან ერთდროული გამოყენებისას შესაძლებელია დინოპროსტის მოქმედების ეფექტის და გვერდითი მოვლენების გაძლიერება. |
Page generation time: 0. 021069229 sec.
