| უნიფიცირებული დასახელება: | ცეფოტაქსიმიCefotaxime | ||
| ა.თ.ქ. კლასიფიკაცია: | |||
D06A | D დერმატოლოგია | ||
| 06 ანტიმიკრობული პრეპარატები კანის დაავადებების მკურნალობისათვის | |||
| A ანტიბიოტიკები გარეგანი გამოყენებისათვის | |||
J01DD01 | J მიკრობების საწინააღმდეგო პრეპარატები სისტემური გამოყენებისათვის | ||
| 01 მიკრობების საწინააღმდეგო პრეპარატები სისტემური გამოყენებისათვის | |||
| D სხვა ბეტა-ლაქტამური ანტიბიოტიკები | |||
| D მესამე თაობის ცეფალოსპორინები | |||
| ანოტაცია: | |||
| ფარმაკოლოგიური თვისება: | ცეფოტაქსიმი წარმოადგენს III თაობის ნახევრად სინთეზურ ცეფალოსპორინების რიგის ანტიბიოტიკს პარენტერალური გამოყენებისათვის. იგი ხასიათდება მოქმედების ფართო სპექტრით მრავალი გრამდადებითი და გრამუარყოფითი მიკროორგანიზმების მიმართ. ცეფოტაქსიმის ბაქტერიოციდული მოქმედება განპირობებულია მის მიერ უჯრედის კედლის სინთეზის ინჰიბირებით. პრეპარატი ხასიათდება მყარი მდგრადობით ბეტა-ლაქტამაზების მოქმედების მიმართ. ცეფოტაქსიმი აქტიურია შემდეგი მიკროორგანიზმების მიმართ: Aeromonas hydrophilia, Bacillus subtilis, Bordetella pertussis, Borellia burgdorferi, Moraxella catarrhalis, Citrobacter diversus, Clostridium perfringers, Corynebacterium diphtheriae, Escherichia coli, Enterobacter spp., Erysipelothrix insidiosa, Eubacterium, Haemophulus spp., Klebsiella pneumoniae, Klebsiella oxytoca, Staphylococcus, Morganella morganii, Neisseria gonorrhoeae, Neisseria meningitidis, Propionibacterium, Proteus mirabilis, Proteus vulgaris, Providencia, Streptococcus spp., Salmonella spp., Serratia spp., Shigella spp., Veillonella, Yersinia. პრეპარატის მიმართ მდგრადია: Acinetobacter baumanii, Bacteroides fragilis, Clostridium difficile, Enterococcus, გრამუარყოფითი ანაერობები: Listeria monocytrogenes, meticilin-rezistentuli Staphylococcus, Pseudomonas aeruginosa, Pseudomonas ceracia, Stenortophomonas maltophilia. | ||
| ფარმაკოკინეტიკა: | შეწოვა: ცეფოტაქსიმი კარგად შეიწოვება ქსოვილებში და სითხეებში და აღწევს უფრო მაღალ კონცენტრაციებს მრავალი პათოგენური მიკროორგანიზმების მინიმალურ მაინჰიბირებელ კონცენტრაციებთან შედარებით. პრეპარატის ყველაზე მაღალი კონცენტრაცია სისხლის პლაზმაში აღინიშნება მისი 1გ-ის ვენაში ინექციიდან 5წთ-ის შემდეგ და შეადგენს 100მკგ/მლ-ს. ხოლო კუნთებ-ში შეყვანიდან 0.5სთ-ის შემდეგ - 20-დან 30მკგ/მლ-ს. განაწილება: პრეპარატის პლაზმის ცილებთან შეკავშირების ხარისხი შეადგენს საშუალოდ 2540%-ს. ცეფოტაქსიმი გაივლის პლაცენტურ ბარიერს. მეტაბოლიზმი და გამოყოფა: ცეფოტაქსიმი განიცდის მეტაბოლიზმს. პრეპარატის ნახევრადგამოყოფის პერიოდი მისი ვენაში ინექციის შემდეგ შეადგენს 1სთ-ს, ხოლო კუნთებში ინექციისას - 11.5სთ-ს. ცეფოტაქსიმის დაახლოებით 90% ორგანიზმიდან გამოიყოფა ძირითადად თირკმელების საშუალებით, კერძოდ 50% შეუცვლელი სახით, 20% ძირითადი მეტაბოლიტის-დეზაცეტილ ცეფოტაქსიმის სახით. პრეპარატის მცირე ნაწილი ელიმინირდება ნაღველთან ერთად. ცეფოტაქსიმის ნახევრადგამოყოფის პერიოდი 2.5სთ-დე იზრდება 80 წელს გადაცილებულ პაციენტებში. ახალშობილებში პრეპარატის ნახევრადგამოყოფის პერიოდი შეადგენს 0.75-დან 1.5სთ-მდე, ხოლო დღენაკლულ ბავშვებში 1.4-დან 6.4სთ-მდე. | ||
| ჩვენება: | პრეპარატი გამოიყენება მის მიმართ მგრძნობიარე მიკროორგანიზმებით გამოწვეული მძიმე ინფექციების სამკურნალოდ: - სასუნთქი გზების ინფექციები; - საშარდე გზების ინფექციები; - ყელ-ყურ-ცხვირის ინფექციები; - სეპტიცემია; - ნდოკარდიტი; - მენინგიტი (ლისტერიოზულის გარდა და ც.ნ.ს-ის სხვა ინფექციები); - ძვლებისა და სახსრების ინფექციები; - კანისა და რბილი ქსოვილების ინფექციები; - მუცლის ღრუს ორგანოების ინფექციებიპერიტონიტი; - გინეკოლოგიური ინფექციები. - კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ქირურგიული, - უროლოგიური და გინეკოლოგიური ოპერაციების შემდგომი ინფექციური გართულებების პროფილაქტიკა. | ||
| დოზირება და მიღების წესი: | ცეფოტაქსიმის დოზა, მიღების წესი და მიღებებს შორის ინტერვალი დამოკიდებულია დაავადების სიმძიმის ხარისხზე, მიკროორგანიზმის მგრძნობელობაზე და ავადმყოფის მდგომარეობაზე. ცეფოტაქსიმი შეჰყავთ კუნთებში ან ვენაში. ვენაში შეყვანის დროს პრეპარატს ხსნიან სტერილურ საინექციო წყალში შემდეგი თანაფარდობით: 500მგ-ს 2მლ-ში, 1გ-ს 4მლ-ში და 2გ-ს 10მლ-ში. მიღებული ხსნარი შეჰყავთ ნელა 3-5 წთ-ის განმავლობაში. ცეფოტაქსიმი მაღალი დოზები შეჰყავთ ინფუზიის სახით: პრეპარატის 2გ-ს ხსნიან 40მლ ან 100მლ საინექციო წყალში, ნატრიუმის ქლორიდის 0.9% ხსნარში ან დექსტროზის 5% ან სხვა შესაფერის საინფუზიო ხსნარში ნატრიუმის კარბონატის გარდა. ხანმოკლე ინფუზია 2გ 40მლ-ში გრძელდება 20წთ-ის განმავლობაში. ხოლო ხანგრძლივი ინფუზიის სახით იგი ინიშნება 2გ 100მლ ნატრიუმის ქლორიდის იზოტონურ ან გლუკოზის ხსნარში. კუნთებში შეყვანის დროს უმტკივნეულო ინექციებისათვის 500მგ პრეპარატს ხსნიან 2მლ, 1გ-ს 3მლ და 2გ-ს 5მლ სტერილურ საინექციო წყალში ან 1% ლიდოკაინის ხსნარში და შეჰყავთ ღრმად დუნდულოში. ცეფოტაქსიმის მიღებული ხსნარი სტაბილურია მხოლოდ 24სთ-ის განმავლობაში, მისი მაცივარში შენახვის დროს. მოზრდილებში და ბავშვებში 12 წლის ასაკის ზემოთ ჩვეულებრივი დოზა შეადგენს 0.5-1გ-ს ყოველ 12სთ-ში. მძიმე შემ-თხვევებში დოზას ზრდიან 2გ-მდე ყოველ 12სთ-ში. ყველაზე მაღალ სადღეღამისო დოზას შეესაბამება პრეპარატის 12გ. ახალშობილებში და მცირე წლოვან ბავ-შვებში ცეფოტაქსიმის ჩვეულებრივი დოზა შეადგენს 50-100მგ/კგ წონაზე დღეში რამოდენიმე მიღებაზე 6სთ-დან 12სთ-მდე ინტერვალით. დღენაკლულ ბავშვებში სადღეღამისო დოზა არ უნდა აღემატებოდეს 50მგ/კგ წონაზე. თირკმელების ფუნქციის დარღვევის დროს საჭიროა დოზის კორექცია დარღვევის ხარისხზე დამოკიდებულებით. ანურიის საწყისი ფორმის დროს (კრეატინინის კლირენსი 5მლ/წთ-ში) ჩვეულებრივ წარმოებს დოზის განახევრება. 50კგ მასის მქონე ბავშვებში პრეპარატის სადღეღამისო დოზა შეადგენს 50-100მგ/კგ 3-4-ჯერ კუნთებში ან ვენაში შესაყვანად. | ||
| გვერდითი მოვლენები: | ალერგიული და იმუნოპათოლოგიური რეაქციები: ურტიკარია, ანგიონევროზული შეშუპება, ბრონქოსპაზმი, ტემპერატურის მომატება; იშვიათად - ანაფილაქსიური შოკი, მულტიფორმული ერითემა, სტივენს-ჯონსონის სინდრომი, კანის ტოქსიური ნეკროზი. კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის და ღვიძლის მხრივ: იშვიათად-გულისრევა, ღებინება, ტკივილი მუცლის არეში, დიარეა, ღვიძლის ტრანსამინაზების აქტივობის და/ან ბილირუბინის მაჩვენებლების ტრანზიტორული მომატება. შარდგამომყოფი სისტემის მხრივ: სისხლის პლაზმაში კრეატინინის და შარდოვანას კონცენტრაციის მომატება; იშვიათად-ინტერსტიციული ნეფრიტი; ერთეულ შემ-თხვევებში-თირკმელების მწვავე უკმარისობა. სისხლის სურათის მხრივ: შესაძლებელია ნეიტროპენია; იშვიათად-აგრანულოციტოზი, ეოზინოფილია, თრომბოციტოპენია; ერთეულ შემთხვევებში - ჰემოლიზური ანემია. ც.ნ.ს-ის მხრივ: ენცეფალოპათია (პრეპარატის მაღალი დოზებით შეყვანის დროს, განსაკუთრებით თირკმელების ფუნქციის უკმარისობით დაავადებულ ავადმყოფებში). გულ-სისხლძარღვთა სისტემის მხრივ: ერ-თეულ შემთხვევებში - არითმია (ცენტრალური ვენური კათეტერით პრეპარატის ბოლუსური შეყვანის დროს). პრეპარატის ბიოლოგიური მოქმედებით გამოწვეული გვერდითი ეფექტები: სუპერინფექციები. დერმატოლოგიური რეაქციები: გამონაყარი, ჰიპერემია. ადგილობრივი რეაქციები: ტკივილი ინექციის ადგილზე, ფლებიტი. | ||
| უკუჩვენება: | - მომატებული მგრძნობელობა ცეფალოსპორინების რიგის ანტიბიოტიკების მიმართ. სიფრთხილით ენიშნებათ აგრეთვე პენიცილინების და სხვა ალერგენების მიმართ მომატებული მგრძნობელობის დროს. - ლიდოკაინის შემცველი ხსნარის (ცეფოტაქსიმის კუნთებში ინექციის დროს); - ლიდოკაინის და ამიდური ჯგუფის სხვა ადგილობრივ საანესთეზიო საშუალების მიმართ მომატებული მგრძნობელობა; - გულის ბლოკადები დადგენილი რითმის გარეშე; - 2.5წლამდე ასაკის ბავშვებში. | ||
| ორსულობა და ლაქტაცია: | ორსულობის დროს პრეპარატის დანიშვნა მხოლოდ იმ შემთხვევაშია შესაძლებელი, როდესაც დედისათვის სასარგებლო შედეგი მკვეთრად სჭარბობს ნაყოფზე მოქმედების პოტენციურ რისკს. ცეფოტაქსიმი მცირე რაოდენობით გამოიყოფა დედის რძესთან ერთად, ამიტომ ლაქტაციის პერიოდში პრეპარატის გამოყენების შემთხვევაში საჭიროა ძუძუთი კვება შეწყდეს. | ||
| განსაკუთრებული მითითებები: | ცეფოტაქსიმით მკურნალობის დაწყებამდე აუცილებელია ალერგოლოგიური ანამნეზის შეგროვება, განსაკუთრებით ბეტა-ლაქტამური ანტიბიოტიკების მიმართ მგრძნობელობაზე. ცნობილია პენიცილინებისა და ცეფალოსპორინების ანტიბიოტიკებს შორის ჯვარედინი ალერგია. პაციენტებში პენიცილინის ჯგუფის ანტიბიოტიკების მიმართ ალერგიული რეაქციის შემთხვევაში ანამნეზში, ცეფოტაქსიმის გამოყენება ხდება განსაკუთრებული სიფრთხილით. პრეპარატის მიმართ მომატებული მგრძნობელობის რეაქციის შემთხვევაში (რომლებიც მძიმეა და ხშირად მთავრდება ლეტალური გამოსავლით) საჭიროა ცეფოტაქსიმით მკურნალობის შეწყვეტა. მკურნალობის პირველ კვირას შესაძლებელია მძიმე და ხანგრძლივი დიარეით მიმდინარე ფსევდომემბრანული კოლიტის განვითარება, რომლის დიაგნოზის დაზუსტება წარმოებს კოლონოსკოპიით. აღნიშნული გართულება ძლიერ სერიოზულია, რის გამოც საჭირო ხდება პრეპარატის მიღების დაუყოვნებლივი შეწყვეტა და ადექვატური თერაპია (ვანკომიცინით და მეტრონიდაზოლით). პრეპარატით ხანგრძლივი მკურნალობის პროცესში 10 დღეზე მეტი ხნის განმავლობაში, საჭიროა პერიფერიული სისხლის სურათის კონტროლი. ცეფოტაქსიმთან ერთად ნეფროტოქსიკური პრეპარატების (ამინოგლიკოზიდური ანტიბიოტიკები, დიურეზული საშუალებები) ერთდროული გამოყენებით აუცილებელია თირკმელების ფუნქციის სისტემატური კონტროლი (ნეფროტოქსიური ეფექტის გამო). | ||
| ჭარბი დოზირება: | სიმპტომები: შექცევადი ენცეფალოპათია. მკურნალობა: სპეციფიკური ანტიდოტი არ არსებობს; აუცილებლობის შემთხვევაში საჭიროა სიმპტომატური მკურნალობა. | ||
| ურთიერთქმედება სხვა მედიკამენტებთან: | ცეფოტაქსიმთან პრობენეციდის კომბინაცია იწვევს ექსკრეციის პროცესის შეფერხებას და მისი პლაზმური კონცენტრაციების მომატებას. ცეფოტაქსიმი სიფრთხილით ინიშნება მარყუჟოვან დიურეზულ საშუალებებთან და ამინოგლიკოზიდებთან ერთად. კომბინირებული მკურნალობის დროს ცეფოტაქსიმის და ამინოგლიკოზიდების ხსნარების ან სხვა ანტიბიოტიკების ერთდროულად შერევა არ არის რეკომენდებული. საჭიროა მათი ცალ-ცალკე შეყვანა ორგანიზმში. ცეფოტაქსიმის ხსნარის გამოყენება შესაძლებელია შემდეგ ხსნარებთან ერთად: საინექციო წყალი, ნატრიუმის ქლორიდის 0.9% ხსნარი, რინგერის ხსნარი, დექსტროზის 5% ხსნარი, ნატრიუმის ლაქტატის ხსნარი, აგრეთვე იონოსტერილი, მაკროდექსი 6%, რეომაკროდექსი 12%. |
Page generation time: 0. 021686102 sec.
