| უნიფიცირებული დასახელება: | იზოტრეტინოინიIsotretinoin | ||
| ა.თ.ქ. კლასიფიკაცია: | |||
D10BA01 | D დერმატოლოგია | ||
| 10 პრეპარატები ფერიმჭამელების მკურნალობისათვის | |||
| B პრეპარატები სისტემური გამოყენებისათვის ფერიმჭამელების მკურნალობისათვის | |||
| A რეტინოიდები სისტემური გამოყენებისათვის ფერიმჭამელების მკურნალობისათვის | |||
D10AD04 | D დერმატოლოგია | ||
| 10 პრეპარატები ფერიმჭამელების მკურნალობისათვის | |||
| A პრეპარატები გარეგანი გამოყენებისათვის ფერიმჭამელების მკურნალობისათვის | |||
| D რეტინოიდების შემცველი პრეპარატები გარეგანი გამოყენებისათვის ფერიმჭამელების მკურნალობისათვის | |||
| ანოტაცია: | |||
| ჩვენება: | პრეპარატი ნაჩვენებია აკნეს მძიმე ფორმების დროს, რომლებიც არ ექვემდებარებიან სხვა მკურნალობას: კვანძოვანი კისტოზური აკნე, განსაკუთრებით კისტოზური და კონგლობატური აკნე. | ||
| ფარმაკოლოგიური თვისება: | იზოტრეტინოინი, იზოტრეტინოინის აქტიური ნივთიერება, წარმოადგენს ტრანს რეტინოის მჟავას სრულ სინთეზურ სტერეოიზომერს. იზოტრეტინოინის ფარმაკოლოგიური აქტივობის მექანიზმი ბოლომდე არ არის შესწავლილი. დადგენილია, რომ მისი გამოყენებისას, დაავადების კლინიკური სურათის გაუმჯობესება განპირობებულია დოზადამოკიდებულად ცხიმოვანი ჯირკვლების აქტივობის და ზომების შემცირებით, რაც დამტკიცებულია ჰისტოლოგიური გამოკვლევებით. პრეპარატს გააჩნია სებორეის საწინააღმდეგო სპეციფიკური მოქმედება აკნეს მძიმე ფორმების დროს, რომლებიც არ ექვემდებარება სხვა მკურნალობას. იგი აგრეთვე ამცირებს კანის ანთებას. | ||
| ფარმაკოკინეტიკა: | შეწოვა: პლაზმაში პრეპარატის მაქსიმალური კონცენტრაციის პიკი (Cmax) შეადგენს დაახლოებით 250 ნგ/მლ-ს. მისი 80-100 მგ მიღებისას მაქსიმალური კონცენტრაცია პლაზმაში აღინიშნება 1-4 საათში (Tmax). იზოტრეტინოინის მიღება საჭმელთან ერთად ზრდის მის ბიოშეღწევადობას დაახლოებით ორჯერ, რაც განპირობებული უნდა იყოს მისი როგორც ლიპოფილური ნაერთის გაადვილებული აბსორბციით. განაწილება: იზოტრეტინოინი მნიშვნელოვანად უერთდება პლაზმის ცილებს (ძირითადათ ალბუმინებს) 99%-ით. პრეპარატის თავისუფალი აქტიური ფრაქცია შეადგენს საერთო რაოდენობის 0,1%-ზე ნაკლებს. ვინაიდან შეუძლებელია პრეპარატის ინტრავენური შეყვანა, შესაბამისად არ არის ზუსტად დადგენილი მისი განაწილების მოცულობა. იზოტრეტინოინი გაივლის პლაცენტურ ბარიერს და გამოიყოფა დედის რძით, რის გამოც იგი ორსულობისა და ლაქტაციის დროს არ არის ნაჩვენები. მეტაბოლიზმი: იზოტრეტინოინის ძირითადი მეტაბოლიტი 4-ოქსო-იზოტრეტინოინია, რომელიც სწრაფად წარმოიქმნება პრეპარატის მიღების შემდეგ. იზოტრეტინოინი აგრეთვე წარმოქმნის სხვა მეტაბოლიტს - ტრეტინოინის (ტრანს რეტინის მჟავა) სახით. გამოყოფა: იზოტრეტინოინი გამოიყოფა ნაღველით. პრეპარატის ნახევრადგამოყოფის პერიოდი შეადგენს 7-39 საათს (საშუალოდ - 20 საათი), როგორც ჯანმრთელ მოხალისეებში, ასევე აკნეს შემთხვევაში. 4-ოქსოიზოტრეტინოინის ნახევრადგამოყოფის საშუალო პერიოდი შეადგენს 25 საათს. ფარმაკოკინეტიკა სპეციფიკური კლინიკური სიტუაციის დროს; პრეპარატი უკუნაჩვენებია ღვიძლისა და თირკმელების დაავადების დროს, რის გამოც არ არის ცნობილი მისი ფარმაკოკინეტიკური პარამეტრები ასეთი შემთხვევების დროს. | ||
| დოზირება და მიღების წესი: | პრეპარატის საწყისი დოზა შეადგენს 0,5 მგ/კგ დღეში. მკურნალობის დაწყების დროს შესაძლებელია მდგომარეობის გაუარესება ხანმოკლე პერიოდის განმავლობაში. მაქსიმალური დღიური დოზის 1 მგ/კგ დანიშვნა რეკომენდებულია მცირე ხნით. შემანარჩუნებელი დოზის - 0,1-1 მგ/კგ/დღეში გამოყენება შესაძლებელია მხოლოდ 4 კვირის შემდეგ. მკურნალობის ხანგრძლივობა ჩვეულებრივ შეადგენს 16 კვირას. გათვალისწინებული უნდა იყოს ის გარემოებაც, რომ მდგომარეობის გაუმჯობესება შეიძლება გაგრძელდეს პრეპარატით მკურნალობის დამთავრების შემდეგაც. განმეორებითი კურსის ჩატარებამდე მიზანშეწონილია არანაკლებ 8 კვირიანი ინტერვალის დაცვა. პრეპარატი ინიშნება ჭამის დროს. იგი მცირე დოზით გამოიყენება ერთხელ/დღეში, ხოლო მაღალი დოზა ჩვეულებრივ იყოფა რამოდენიმე მიღებაზე. კომბინირებული მკურნალობა: არ არის რეკომენდებული იზოტრეტინოინის და სხვა კერატოლიზური ან ექსფოლიატური აკნეს საწინააღმდეგო საშუალების ერთდროული გამოყენება. | ||
| გვერდითი მოვლენები: | პრეპარატით მკურნალობისას დროს შესაძლებელია განვითარდეს შემდეგი გვერდითი მოვლენები: სიმპტომები, რომლებიც ასოცირდება ჰიპერვიტამინოზ A-სთან: კანის სიმშრალე, ლორწოვანის სიმშრალე, მაგალითად ტუჩების ან ცხვირის ღრუს ლორწოვანის (შესაძლოა ეპისტაქსისი), ხორხის (ხმის გაუხეშება), თვალების (კონიუქტივიტი, რქოვანა გარსის რევერზირებადი შეფერილობა და კონტაქტური ლინზების აუტანლობა). კანის მხრივ: ეგზანტემა, პრურიტუსი, გამონაყარი, ქავილი, სახის ერითემატოზული დერმატიტი, ოფლიანობა, ჩირქოვანი გრანულომა, პარონიქიები, ონიქოდისტროფია, გრანულაციური ქსოვილის გაძლიერებული ფორმირება, თმის მდგრადი შეთხელება, შექცევადი ალოპეცია, აკნეს ფულმინანტური ფორმა, ჰირსუტიზმი, ჰიპერპიგმენტაცია, ფოტოსენსიბილიზაცია. ძვალ-კუნთოვანი სისტემის მხრივ: კუნთებისა და სახსრების ტკივილი, ჰიპეროსტოზი და სხვა ცვლილებები ძვლებში, ტენდინიტი. ცენტრალური ნერვული სისტემის მხრივ: დეპრესია, ქცევითი რეაქციების მხრივ დარღვევები, თავის ტკივილი, მომატებული ინტრაკრანიული წნევა, ტრემორი. მგრძნობელობის ორგანოების მხრივ დარღვევები: ფოტოფობია, სიბნელეში მხედველობის დაქვეითება, ლენტიკულური კატარაქტა, კერატიტი, სმენის დაქვეითება. გასტროინტესტინური სისტემის მხრივ: გულისრევა, კოლიტი, ილეიტი, სისხლდენა კუჭ-ნაწლავის ტრაქტიდან. ღვიძლისა და ბილიარული სისტემის მხრივ: ტრანსამინაზების აქტივობის გარდამავალი და რევერზიბელური მომატება, რაც შეიძლება ზოგჯერ ჰეპატიტის გამომწვევი მიზეზი იყოს. რესპირატორული სისტემა: იშვიათად აღინიშნება ბრონქოსპაზმი, ზოგჯერ ასთმური ანამნეზით. სისხლის მხრივ: ლეიკოციტებისა და ერითროციტების რიცხვის შემცირება, თრომბოციტების რიცხვის მომატება ან დაქვეითება, ედს-ს მომატება. რეზისტენტობა: ლოკალური ან სისტემური ინფექციები გამოწვეული გრამდადებითი მიკროორგანიზმები (Staphylococcus aureus). სხვა რეაქციები: ლიმფადენოპათია, ჰემატურია, პროტეინურია, ვასკულიტი (მაგ. ვეგენერის გრანულომატოზი). | ||
| უკუჩვენება: | - ორსულობა; - ლაქტაცია; - ღვიძლის ან თირკმლების უკმარისობა; - ჰიპერვიტამინოზი A; - პაციენტებში სისხლის პლაზმაში ლიპიდების დონის მნიშვნელოვანი მომატებით; - რეპარატის მიმართ მომატებული მგრძნობელობა. | ||
| ორსულობა და ლაქტაცია: | პრეპარატის გამოყენება უკუნაჩვენებია ორსულობისა და ლაქტაციის პერიოდში. როაკუტანს გააჩნია გამოხატული ტერატოგენობა, რის გამოც იგი უკუნაჩვენებია ორსულებში და პოტენციური დედებისათვის. პრეპარატით მკურნალობის დროს აუცილებელია კონტრაცეპციის გამოყენება. იზოტრეტინოინით მკურნალობის დაწყება მიზანშეწონილია მენსტრუალური ციკლის მეორე-მესამე დღეს. | ||
| განსაკუთრებული მითითებები: | იზოტრეტინოინი ინიშნება ექიმის მიერ, რომელსაც გააჩნია შესაბამისი გამოცდილება რეტინოიდული საშუალებების დანიშვნის, ვინაიდან პრეპარატს გააჩნია ტერატოგენური ეფექტი. აუცილებელია ღვიძლის ფუნქციის რეგულარული კონტროლი მკურნალობის დაწყებიდან 1 თვის შემდგეგ და შემდგომში ყოველ 3 თვეში. რეკომენდებულია სისხლის პლაზმაში ლიპიდების დონის კონტროლი მკურნალობის დაწყებამდე და მკურნალობის დაწყებიდან 1 თვის შემდეგ. იშვიათ შემთხვევებში იზოტრეტინოინით მკურნალობისას აღწერილია დეპრესია, ფსიქოზის სიმპტომატიკა და სუიციდის მცდელობები. მიუხედავად იმისა, რომ არ არის დადგენილი მიზეზობრივი კავშირი პრეპარატის მიღებასთან, აუცილებელია განსაკუთრებული სიფრთხილის ზომები პაციენტებში, რომელთაც აღენიშნებოდათ ანამნეზში დეპრესია. მიზანშეწონილია მათ მდგომარეობაზე დაკვირვება მკურნალობის დროს. საჭიროების შემთხვევაში პაციენტი გაგზავნილ უნდა იყოს შესაბამის სპეციალისტთან. შესაძლებელია ცვლილებების განვითარება ძვლებში, რაც მოითხოვა რისკისა და სარგებლიანობის თანაფარდობას შეფასებას თითოეულ პაციენტში და მძიმე შემთხვევებში პრეპარატის გამოყენების შესაბამის შეზღუდვას. პროგესტერონის მიკროდოზებში გამოყენება შესაძლოა კონტრაცეპციის არაადექვატური მეთოდი იყოს იზოტრეტინოინით მკურნალობისას. იზოტრეტინოინით მკურნალობის დამთავრებიდან 5-6 თვე შესაძლებელია განვითარდეს აგრესიული დერმატიტი. ამავე დროს არ არის რეკომენდებული ეპილაცია პრეპარატით მკურნალობიდან 5-6 თვის შემდეგ, რათა გამოვრიცხოთ დერმატიტის განვითაების რისკი. იშვიათად აღინიშნება ღამის მხედველობის დაქვეითება. ასეთ შემთხვევაში არ არის მიზანშეწონილი ტრანსპორტის მართვა ღამის საათებში. პრეპარატით მკურნალობის პერიოდში მიზანშეწონილია მხედველობის მონიტორინგი. იშვიათ შემთხვევაში აღინიშნება ქალასშიდა წნევის მომატება, ზოგჯერ აღნიშნული ეს გვერდითი მოვლენა ვლინდება ტეტრაციკლინთან კომბინირების შემთვევაში. პაციენტებში შაქრიანი დიაბეტით, ჭარბი წონით, ქრონიკული ალკოჰოლიზმით, ან ლიპიდური ცვლის მოშლით რეკომენდებულია სისხლის შრატში ლიპიდების ხშირი კონტროლი. შაქრიანი დიაბეტის დროს ან მისი არსებობის შესაძლებლობის შემთხვევაში, რეკომენდებულია გლუკოზის მკაცრი კონტროლი. პრეპარატით მკურნალობის დროს მიზანშეწონილია სისხლის შრატში ტრიგლიცერიდების დონის კონტროლი. როდესაც ტრიგლიცერიდების დონე 800 მგ/ლ-ზე მეტია არსებობს მწვავე პანკრეატიტის განვითარების საშიშროება, რომელიც პოტენციურად შეიძლება ფატალურიც გახდეს. | ||
| ჭარბი დოზირება: | ჭარბი დოზირების შემთხვევაში აღინიშნება ჰიპერვიტამინოზ A-სიმპტომები. პირველ საათებში პრეპარატის მიღებიდან რეკომენდებულია კუჭის ამორეცხვა. | ||
| ურთიერთქმედება სხვა მედიკამენტებთან: | არ არის მიზანშეწონილია იზოტრეტინოინის და ვიტამინი A-ს, ტეტრაციკლინის კომბინირება. |
Page generation time: 0. 022334632 sec.
