| უნიფიცირებული დასახელება: | ნებივოლოლიNebivolol | ||
| ა.თ.ქ. კლასიფიკაცია: | |||
C07AB12 | C გულ-სისხლძარღვთა სისტემა | ||
| 07 ბეტა- ადრენობლოკატორები | |||
| A ბეტა- ადრენობლოკატორები | |||
| B სელექტური ბეტა- ადრენობლოკატორები | |||
| ანოტაცია: | |||
| ფარმაკოლოგიური თვისება: | ნებივოლოლი წარმოადგენს რაცემატს, რომელიც შედგება 2 ენანტიომერისაგან: SRRR-ნებივოლოლი (ან D-ნებივოლოლი) და RSSS-ნებივოლოლი (ან L-ნებივოლოლი). პრეპარატი ხასიათდება ორი სახის ფარმაკოლოგიური მოქმედებით: - ნებივოლოლი წარმოადგენს β1-ადრენორეცეპტორების სელექტიურ ბლოკატორს. აღნიშნულ ეფექტს განაპირობებს SRRR-ენანტიომერი (D-ენანტიომერი); იგი ხასიათდება “რბილი” ვაზოდილატაციური მოქმედებით L-არგინინის მონაწილეობით აზოტის ოქსიდის წარმოქმნის მოდულაციის გამო. თერაპიულ დოზებში არ გააჩნია α-ადრენომაბლოკირებელი ეფექტი. პრეპარატის ხანგრძლივად გამოყენებისას შენარჩუნებულია მისი ჰიპოტენზიური ეფექტი. ნებივოლოლის ერთჯერადი და განმეორებითი გამოყენების დროს მცირდება გულის რითმის სიხშირე და ქვეითდება არტერიული წნევა, როგორც მოსვენებულ მდგომარეობაში, აგრეთვე ფიზიკური დატვირთვის დროს ნორმალური წნევის მქონე და ჰიპერტენზიით შეპყრობილ პაციენტებში. პრეპარატის ხანგრძლივი გამოყენებისას შენარჩუნებულია მისი ჰიპოტენზიური ეფექტი. | ||
| ფარმაკოკინეტიკა: | ნებივოლოლის პერორალური მიღების დროს ადგილი აქვს მისი ორივე ენანტიომერის სწრაფ შეწოვას, საკვების მიღებისაგან დამოუკიდებლად; ამასთან დაკავშირებით პრეპარატის მიღება შესაძლებელია, როგორც ცალკე, ასევე საკვების მიღების დროს. ნებივოლოლი განიცდის მეტაბოლიზმს, ძირითადად აქტიური ჰიდროქსიმეტაბოლიტების წარმოქმნით. მეტაბოლიზმის პროცესი მიმდინარეობს აციკლური და არომატული ჰიდროქსილირების, N-დეალკილირების და გლუკურონირების გზით. გარდა ამისა წარმოიქმნება ჰიდროქსიმეტაბოლიტების გლუკურონიდები. არომატული ჰიდროქსილირების გზით ნებივოლოლის მეტაბოლიზმის პროცესი წარმოადგენს გენეტიკური ჟანგვითი პოლიმორფიზმის საგანს, რომელიც დამოკიდებულია ფერმენტ CYP2D6-ზე. პერორალურად მიღებული ნებივოლოლის ბიოშეღწევადობა შეადგენს საშუალოდ 12%-ს სწრაფი მეტაბოლიზმის მქონე ინდივიდებში და თითქმის სრულს, შედარებით ნელი მეტაბოლიზმის მქონე ინდივიდებში. წონასწორული მდგომარეობის მიღწევისა და თანაბარი დოზირების შემთხვევაში, შეუცვლელი ნებივოლოლის მაქსიმალური კონცენტრაცია პლაზმაში შედარებით ნელი მეტაბოლიზმის მქონე ინდივიდებში დაახლოებით 23-ჯერ უფრო მაღალია, ვიდრე სწრაფი მეტაბოლიზმის მქონე პირებში. შეუცვლელი სუბსტანციისა და აქტიური მეტაბოლიტების შემცველი ჯამური ანალიზის დროს, მაქსიმალურ კონცენტრაციებს შორის სხვაობა პლაზმაში შეადგენს 1.31.4-ჯერად მაჩვენებელს. ამიტომ სხვადასხვა ხარისხის მეტაბოლიზმის გამო პრეპარატის დოზის შერჩევა ხდება ინდივიდუალურად. ამის გამო ნელი მეტაბოლიზმის მქონე პირებს ენიშნებათ პრეპარატის შედარებით დაბალი დოზები. სწრაფი მეტაბოლიზმის მქონე პირებში ნებივოლოლის ენანტიომერების ნახევრად გამოყოფის პერიოდი შეადგენს საშუალოდ 10სთ-ს. ნელი მეტაბოლიზმის მქონე ინდივიდებში აღნიშნული მაჩვენებლები 3-5ჯერ უფრო მაღალია. სწრაფი მეტაბოლიზმის მქონე პირებში RSSS-ენანტიომერის კონცენტრაცია პლაზმაში ოდნავ მაღალია, ვიდრე RSSS-ენანტიომერის. ნელი მეტაბოლიზმის მქონე ინდივიდებში აღნიშნული სხვაობა უფრო მაღალია. სწრაფი მეტაბოლიზმის მქონე პირებში ორივე ენანტიომერის ჰიდროქსიმეტაბოლიტების ნახევრადგამოყოფის პერიოდი საშუალოდ შეადგენს 24სთ-ს. ნელი მეტაბოლიზმის მქონე პირებში აღნიშნული მაჩვენებლები დაახლოებით 2-ჯერ უფრო მაღალია. ნებივოლოლის წონასწორული კონცენტრაცია პლაზმაში უმრავლეს პაციენტებში (სწრაფი მეტაბოლიზმის მქონე პირები) აღინიშნება 24სთ-ის განმავლობაში, ჰიდროქსიმეტაბოლიტებისათვის - რამოდენიმე დღეღამის შემდეგ. ნებივოლოლის 1მგ-დან 30მგ-მდე დოზების გამოყენებისას პლაზმაში მისი კონცენტრაცია დოზის პროპორციულია. ნებივოლოლის ფარმაკოკინეტიკაზე ასაკი გავლენას არ ახდენს. პრეპარატის ორივე ენანტიომერი უკავშირდება პლაზმის ალბუმინებს. SRRR-ნებივოლოლისათვის იგი შეადგენს 98,1%-ს, ხოლო RSSS-ნებივოლოლისათვის - 97.9%-ს. პრეპარატის მიღებიდან ერთი კვირის შემდეგ დოზის 38% გამოიყოფა თირკმელების და 48%-განავლის საშუალებით. შეუცვლელი ნებივოლოლის თირკმლებით ექსკრეცია შეადგენს დოზის არა უმცირეს 0.5%-ს. | ||
| ჩვენება: | ესენციური ჰიპერტონია. | ||
| დოზირება და მიღების წესი: | მოზრდილებში - 1 აბი (5მგ ნებივოლოლი) დღეში, ჭამის დროს, სასურველია მისი მიღება ერთსა და იმავე დროს. ჰიპოტენზიურ ეფექტს ადგილი აქვს მკურნალობიდან 1-2 კვირის შემდეგ. ზოგიერთ შემთხვევაში ოპტიმალური მოქმედება ვლინდება 4 კვირის შემდეგ. სხვა ჰიპოტენზიურ საშუალებებთან კომბინაცია: β-ადრენორეცეპტორების ბლოკატორების გამოყენება შესაძლებელია როგორც მონო-თერაპიის სახით, აგრეთვე სხვა ჰიპოტენზიურ საშუალებებთან ერთად კომბინაციაში. დღეისათვის დამატებითი ჰიპოტენზური ეფექტი აღინიშნება მხოლოდ 5მგ ნებივოლოლისა და 12.5-25მგ ჰიდროქლორთიაზიდის კომბინაციით. თირკმლების უკმარისობით შეპყრობილ პაციენტებში: რეკომენდებული საწყისი დოზა შეადგენს 2,5 მგ ნებივოლოლს დღეღამეში. აუცილებლობის შემთხვევაში შესაძლებელია დოზის გაზრდა 5მგ-მდე. ხანდაზმულ პაციენტებში: 65 წლის ასაკის ზევით რეკომენდებულ საწყის დოზას შეადგენს 2.5მგ ნებივოლოლი დღეში. საჭიროების შემთხვევაში იგი შეიძლება გაიზარდოს 5 მგ-დე. 75 წლის ასაკის ზევით პაციენტებში პრეპარატის დანიშვნის დროს აუცილებელია სიფრთხილე და მათი მდგომარეობის ხანგრძლივი კონტროლი. ბავშვებში - პრეპარატს დანიშვნა რეკომენდებული არ არის. | ||
| გვერდითი მოვლენები: | ნერვული სისტემის მხრივ დარღვევები: ხანდახან (1-10%) - თავის ტკივილი, თავბრუსხვევა, პარესთეზიები, იშვიათად (0.1-1%) - კოშმარული სიზმრები; მხედველობის სისტემის მხრივ დარღვევები: იშვიათად (0.1-1%) - მხედველობის მოშლა; გულის მხრივ ფუნქციური ცვლილებები: იშვიათად (0.1-1%) - ბრადიკარდია, გულის უკმარისობა, AV გამტარებლობის დარღვევა, ბლოკადა; სისხლძარღვების მხრივ ფუნქციური ცვლილებები: იშვიათად (0.1-1%) - ჰიპოტონია, ხანგამოშვებითი კოჭლობის გაძლიერება; რესპირატორული, თორაკალური და მედიასტინალური ფუნქციური დარღვევები: ხანდახან (1-10%) - ქოშინი, იშვიათად (0.1-1%) - ბრონქოსპაზმი; გასტროინტესტინალური დარღვევები: ხანდახან (1-10%) - ყაბზობა, გულისრევა, დიარეა, იშვიათად (0.1-1%) - დისპეფსია, მეტეორიზმი, ღებინება; კანისა და კანქვეშა ქსოვილის მხრივ ფუნქციური დარღვევები: იშვიათად (0.1-1%) - კანის ქავილი, ერითემური ხასიათის კანის რეაქციები; სასქესო და სარძევე ჯირკვლების მხრივ ფუნქციური დარღვევები: იშვიათად (0.1-1%) - იმპოტენცია; საერთო დარღვევები და რეაქციები შეყვანის ადგილზე: ხანდახან (1-10%) - დაღლილობის შეგრძნება, შეშუპებები, იშვიათად (0.1-1%) - დეპრესია; გარდა ამისა აღწერილია შემდეგი გვერდითი მოვლენები: ჰალუცინაციები, ფსიქოზები, მხედველობის დაბინდვა, ცივი/ციანოზური კიდურები, რეინოს სინდრომი, თვალების სიმშრალე და პრაქტოლოლის ტიპის ოკულო-მუკოკუტანური ტოქსიკურობა. | ||
| უკუჩვენება: | - მომატებული მგრძნობელობა ნებივოლოლის ან მის შემადგენლობაში შემავალი ნებისმიერი კომპონენტის მიმართ; - ღვიძლის უკმარისობა ან ღვიძლის ფუნქციის დაქვეითება; - ორსულობა და ლაქტაცია; - კარდიოგენული შოკი; - არანამკურნალები გულის უკმარისობა; - სინუსური კვანძის სისუსტის სინდრომი (sick sinus syndrome), სინოაურიკულური ბლოკადის ჩათვლით; - AV ბლოკადა II, III ხარისხის; - ანამნეზში ბრონქოსპაზმი ან ბრონქული ასთმა; - არანამკურნალები ფეოქრომოციტომა; - მეტაბოლური აციდოზი; - ბრადიკარდია (გულის შეკუმშვათა სიხშირე 50 დარტყმაზე ნაკლები წთ-ში); - ჰიპოტონია; - პერიფერიული სისხლმიმოქცევის დარღვევის მძიმე ფორმები. | ||
| ორსულობა და ლაქტაცია: | ორსულობის დროს პრეპარატის გამოყენების შესახებ მონაცემები ძალზე მცირეა. β-ადრენორეცეპტორების ბლოკატორები ამცირებენ პლაცენტის სისხლით მომარაგების პროცესს, რაც იწვევს ნაყოფის დაღუპვას და თვითნებურ აბორტს ან ნაადრევ მშობიარობას. გარდა ამისა ვითარდება ისეთი არასასურველი ეფექტები, როგორიცაა ჰიპოგლიკემია და ბრადიკარდია. ახალშობილებში პოსტნატალურ პერიოდში არსებობს გულისა და ფილტვების მხრივ გართულებების წარმოქმნის მომატებული რისკი. აღნიშნულის გამო ორსულებში მისი გამოყენება ნებადართული არ არის. β-ადრენორეცეპტორების ბლოკატორების უმრავლესობა, განსაკუთრებით ლიპოფილური სუბსტანციები, როგორიცაა: ნებივოლოლი და მისი აქტიური მეტაბოლიტები, სხვადასხვა რაოდენობით გადადიან დედის რძეში. ამიტომ პრეპარატის დანიშვნა ლაქტაციის პერიოდში ნებადართული არ არის. პრეპარატი არ მოქმედებეს ფსიქომოტორულ ფუნქციაზე, თუმცა მძღოლებმა უნდა გაითვალისწინონ, რომ პრეპარატის მიღების დროს შეიძლება ადგილი ჰქონდეს თავბრუსხვევას და დაღლილობის შეგრძნებას. | ||
| განსაკუთრებული მითითებები: | ზოგადი ანესთეზია: ნებივოლოლის კომბინაციამ ამ ჯგუფის პრეპარატებთან შეიძლება გამოიწვიოს რეფლექსური ტაქიკარდიის დათრგუნვა და გაზარდოს ჰიპოტონიის განვითარების რისკი. მათ მიეკუთვნება ციკლოპროპანი, ეთილის ეთერი და ტრიქლორეთილენი. ოპერაციის დაწყებამდე საჭიროა β-ადრენობლოკატორებით მკურნალობის შეწყვეტა 24სთ-ით ადრე. პაციენტებში ვაგუსის გა-ღიზიანებით გამოწვეული რეაქციების თავიდან აცილება შესაძლებელია ატროპინის ვენაში ინექციის გზით. გული და სისხლძარღვები: როგორც წესი, β-ადრენორეცეპტორების ბლოკატორების დანიშვნა არანამკურნალები გულის უკმარისობის შეგუბებითი ფორმის დროს ნებადართული არ არის მდგომარეობის სტაბილიზაციამდე. β-ადრენორეცეპტორების ბლოკატორებით მკურნალობის შეწყვეტა გულის იშემიური დაავადებით შეპყრობილ პაციენტებში, საჭიროა თანდათან-1-2 კვირის განმავლობაში. აუცილებლობის შემთხვევაში,სტენოკარდიის გამწვავების პრევენციის მიზნით. რეკომენდებულია β-ადრენობლოკატორების შემცვლელებით ერთდროული მკურნალობა. β-ადრენობლოკატორები იწვევენ ბრადიკარდიას. იმ შემთხვევაში, როდესაც მოსვენებულ მდგომარეობაში პულსი ქვეითდება 50-55 დარტყმაზე უფრო დაბლა წთ-ში და/ან პაციენტს უვითარდება სიმპტომები, რომლებიც მიუთითებენ ბრადიკარდიაზე საჭიროა დოზის შემცირება. β-ადრენობლოკატორები სიფრთხილით ენიშნებათ: - ავადმყოფებს პერიფერიული სისხლისმიმოქცევის დარღვევით (რეინოს დაავადება ან რეინოს სინდრომი, ხანგამოშვებითი კოჭლობა), რადგან ამ შემთხვევაში შესაძლებელია აღნიშნული დაავადებების გართულება; - I ხარისხის ატრიოვენტრიკულური ბლოკადა; - პრინცმეტალის სტენოკარდია (კორონარული არტერიების სპაზმის საშიშროება); ნივთიერებათა ცვლა და ენდოკრინული სისტემა: ნებივოლოლი გავლენას არ ახდენს გლუკოზის შემცველობაზე შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულ ავადმყოფებში, მიუხედავად ამისა საჭიროა საფრთხილე, რადგან ნებივოლოლი იწვევს ჰიპოგლიკემიის ნიშნების (ტაქიკარდია, ტრემორი, ოფლიანობა) შენიღბვას; β-ადრენობლოკატორები ფარისებრი ჯირკვლის ჰიპერფუნქციის დროს იწვევენ ტაქიკარდიის სიმპტომების შენიღბვას. მკურნალობის უეცრად შეწყვეტის დროს ადგილი აქვს აღნიშნული სიმპტომების გაძლიერებას. სასუნთქი გზები: β-ადრენობლოკატორები სიფრთხილით ენიშნებათ ავადმყოფებს სასუნთქი გზების ობსტრუქციით, რადგანაც შესაძლებელია ბრონქოკონსტრიქციის გაძლიერება. სხვადასხვა: განსაკუთრებული სიფრთხილეა საჭიროა β-ადრენობლოკატორების დანიშვნის დროს ანამნეზში ფსორიაზით შეპყრობილ პაციენტებში. ამ დროს მნიშვნელოვანია შესაძლებელ რისკსა და მოსალოდნელ სარგებლიანობას შორის თანაფარდობის შეფასება. β-ადრენობლოკატორები აძლიერებენ ალერგენების მიმართ მგრძნობელობას და ანაფილაქსიური რეაქციების სიმძიმის ხარისხს. β-ადრენობლოკატორების დანიშვნა ბავშვებში არ არის რეკომენდებული. | ||
| ჭარბი დოზირება: | მონაცემები ნებივოლოლის დოზის გადაჭარბების შესახებ არ არსებობს. ინტოქსიკაციის სიმპტომები: β-ადრენორეცეპტორების ბლოკატორებით გამოწვეული დოზის გადაჭარბების სიმპტომებია: ბრადიკარდია, ჰიპოტონია, ბრონქოსპაზმი და გულის მძიმე უკმარისობა. ინტოქსიკაციის მკურნალობა: დოზის გადაჭარბების ან ჰიპერერგული რეაქციის განვითარების შემთხვევაში საჭიროა ავადმყოფის სისტემატური კონტროლი და ინტენსიური სამედიცინო დახმარების აღმოჩენა. რეკომენდებულია სისხლში გლუკოზის რაოდენობის კონტროლი. ჯერ კიდევ კუჭ-ნაწლავის ტრაქტში არსებული აქტიური ნივთიერების შეწოვის პროცესის შეჩერება შესაძლებელია კუჭის ამორეცხვით, გააქტივებული ნახშირის და საფაღარათო საშუალებების მიღებით. შესაძლებელია ფილტვების ხელოვნური ვენტილაციის გამოყენება. ბრადიკარდიის ან მომატებული ვაგოტონიის თავიდან აცილების მიზნით რეკომენდებულია ატროპინის ან მეთილატროპინის შეყვანა. ჰიპოტონიის და შოკის მკურნალობა ტარდება პლაზმისა და პლაზმის შემცვლელებით, და აუცილებლობის შემთხვევაში საჭიროა კატექოლამინების გამოყენება. ბეტა-მაბლოკირებელი მოქმედების კუპირება შესაძლებელია იზოპრენალინის ჰიდროქლორიდის ვენაში ნელი შეყვანით, რომლის საწყისი დოზა შეადგენს დაახლოებით 5მკგ/წთ-ში, ან დობუტამინით, რომლის საწყისი დოზაა 2.5მკგ/წთ-ში. მკურნალობა გრძელდება სასურველი ეფექტის მიღწევამდე. შეუთავსებლობის შემთხვევაში, შესაძლებელია იზოპრენალინის დოპამინთან კომბინაცია. არასასურველი ეფექტის შემთხვევაში, საჭიროა გლუკაგონის ვენაში შეყვანა 50-100მკგ/კგ. აუცილებლობის დროს საჭიროა 1სთ-ის განმავლობაში ინექციის განმეორება და შემდგომში, თუ საჭიროა 70მკგ/კგ გლუკაგონის ვენაში ინფუზია. ექსტრემალურ შემთხვევებში - ბრადიკარდიის დროს, რომელიც რეზისტენტულია მკურნალობის მიმართ შესაძლებელია რითმის მატარებლის გამოყენება. | ||
| ურთიერთქმედება სხვა მედიკამენტებთან: | კალციუმის იონების ანტაგონისტები: ნებივოლოლის კომბინაციისას ამ ჯგუფის პრეპარატებთან კერძოდ, ვერაპამილთან და დილთიაზემთან საჭიროა სიფრთხილე, ვინაიდან ისინი უარყოფითათ მოქმედებენ გულის კუმშვადობაზე და ატრიოვენტრიკულურ გამტარებლობაზე. პაციენტებში, რომლებიც იღებენ პრეპარატს, დაუშვებელია ვერაპამილის ვენაში შეყვანა. ანტიარითმული პრეპარატები: მათი კომბინაცია ნებილეტთან იწვევს უარყოფით ინოტროპულ ეფექტს. კლონიდინი: პრეპარატი ზრდის “მოხსნის სინდრომის” განვითარების რისკს, რაც დაკავშირებულია კლონიდინის სწრაფ მოხსნასთან ხანგრძლივი მკურნალობის შემდეგ. საგულე გლიკოზიდები: პრეპარატი დიგოქსინის კინეტიკაზე არ მოქმედებს. ინსულინი და პერორალური ანტიდიაბეტური საშუალებები: პრეპარატი გლუკოზის შემცველობაზე არ მოქმედებს, თუმცა შეიძლება განვითარდეს ჰიპოგლიკემიის ნიშნების შენიღბვა. ზოგადი საანესთეზიო საშუალებები: პრეპარატის კომბინაციამ ამ ჯგუფის პრეპარატებთან შეიძლება გამოიწვიოს რეფლექსური ტაქიკარდიის დათრგუნვა და გაზარდოს ჰიპოტონიის განვითარების რისკი. სხვადასხვა: არასტეროიდული ანტირევმატული საშუალებები პრეპარატის ჰიპოტენზიურ ეფექტზე გავლენას არ ახდენენ. პრეპარატის და ციმეტიდინის ერთდროული დანიშვნით იზრდება პრეპარატის კონცენტრაცია სისხლის პლაზმაში. რანიტიდინთან კომბინაცია არ ახდენს გავლენას პრეპარატის ფარმაკოკინეტიკაზე. ვინაიდან პრეპარატის მიღება ხდება ჭამის დროს, ხოლო ანტაციდური საშუალების ჭამის შემდეგ, შესაძლებელია მათი ეთდროული დანიშვნა. პრეპარატის კომბინაციით ნიკარდიპინთან კლინიკური აქტივობის შეუცვლელად ხდება ორივე სუბსტანციების კონცენტრაციების მცირე რაოდენობით მომატება პლაზმაში. ალკოჰოლის, ფუროსემიდის ან ჰიდროქლორთიაზიდის ერთდროულად მიღება გავლენას არ ახდენს ნებივოლოლის ფარმაკოკინეტიკაზე. პრეპარატი არ ახდენს გავლენას ვარფარინის ფარმაკოკინეტიკაზე და ფარმაკოდინამიკაზე. სიმპათომიმეტური საშუალებები ამცირებენ β-ადრენობლოკატორების აქტივობას. β-ადრენორეცეპტორების ბლოკატორები ყოველგვარი დაბრკოლების გარეშე იწვევენ სიმპათომიმეტური საშუალებების α-ადრენერგული აქტივობის გაზრდას, მათი ეფექტების გაძლიერებით (ჰიპერტონიის, მძიმე ბრადიკარდიის და AV-ბლოკადის განვითარების საშიშროება). ნებილეტთან ტრიციკლური ანტიდეპრესანტების, ბარბიტურატების და ფენოთიაზინის წარმოებულების ერთდროული დანიშვნით ძლიერდება ჰიპოტენზიური ეფექტი. იმის გამო, რომ პრეპარატის მეტაბოლიზმის პროცესში მონაწილეობს CYP2D6 იზოფერმენტი, იმ პრეპარატებთან ერთად მკურნალობა, რომლებიც აინჰიბირებენ სეროტონინის უკუმიტაცების პროცესს, აგრეთვე დექსტრომეტორფანთან ან სხვა საშუალებებთან ერთად მისი მიღებისას, რომლებიც ძირითადად იგივე მეტაბოლიზმის გზით მეტაბოლიზდებიან, ადგილი აქვს სწრაფი მეტაბოლიზმის მქონე ინდივიდებში და ნელი მეტაბოლიზმის მქონე პირებში მიმდინარე რეაქციების მსგავსებას. |
Page generation time: 0. 021540249 sec.
