| უნიფიცირებული დასახელება: | პროპოფოლიPropofol | ||
| ა.თ.ქ. კლასიფიკაცია: | |||
N01AX10 | N ნერვული სისტემა | ||
| 01 საანესთეზიო საშუალებები | |||
| A პრეპარატები ზოგადი ანესთეზიისათვის | |||
| X სხვა პრეპარატები ზოგადი ანესთეზიისათვის | |||
| ანოტაცია: | |||
| ჩვენება: | ბაზის ნარკოზისათვის და ზოგადი ნარკოზის შენარჩუნებისათვის. იმ ავადმყოფთა სედაცია, რომლებიც ხელოვნურ სუნთქვაზე იმყოფებიან ინტენსიური თერაპიის პალატაში. | ||
| დოზირება და მიღების წესი: | პრეპარატის შეყვანის დროს უნდა არსებობდეს მოწყობილობა, რომელიც გამოიყენება ზოგადი ანესთეზიის ჩატარების დროს: გულსისხლძარღვთა სისტემის კონტროლის აპარატურა - ეკგ, პულსი, ოქსიმეტრია, და სხვა). პრეპარატის დოზა შეირჩევა ინდივიდუალურად პრემედიკაციაზე ავადმყოფის რეაქციის მიხედვით. როგორც წესი საჭიროა პრეპარატის კომბინირება ანალგეზიურ საშუალებებთან. ზოგადი ანესთეზია მოზრდილებში: ბაზის ნარკოზი: ინდუქციისათვის შეჰყავთ 20-40 მგ ყოველ 10 წამში ზოგადი ანესთეზიის კლინიკური სიმპტომების გამოვლენამდე. საშუალო დოზა ავადმყოფებში 55 წლის ასაკამდე - 1,5-2,5 მგ 1 კგ წონაზე. უფრო მეტი ასაკის პაციენტებში დოზა მცირდება. ამერიკის ანესთეზიოლოგთა საზოგადოების კლასიფიკაციის (ASA) მიხედვით III და IV კლასის პაციენტებში ანესთეზიის გამოწვევა შენელებულია და საჭიროა პრეპარატის შეყვანის სისჩქარის შემცირება- 2 მლ (20მგ) ყოველ 10 წამში. ზოგადი ანესთეზიის შენარჩუნება: ეფექტის შენარჩუნება ხორციელდება ან მუდმივი ინფუზიით ან განმეორებითი ბოლუსური შეყვანით. პირველ შემთხვევაში საჭიროა პრეპარატის ინფუზია სიჩქარით 6-12 მგ / 1 კგ წონაზე საათში. ნაკლები ტრავმული ქირურგიული ჩარევისას საკმარისია 4 მგ / 1 კგ წონაზე საათში. ხანდაზმულ და პაციენტებში არასტაბილური მდგომარეობით ან ჰიპოვოლემიით და II-IV კლასით ASA, პრეპარატის დოზა აგრეთვე უნდა შემცირდეს - 4 მგ 1 კგ წონაზე საათში. ზოგადი ანესთეზიის შენარჩუნებისათვის განმეორებითი ბოლუსების შეყვანისას პრეპარატის დოზა შეადგენს 25-50 მგ-ს (2,55 მლ). ანესთეზია ბავშვებში 3 წლის ასაკის ზევით: ბაზის ნარკოზი: დაუშვებელია პრეპარატის გამოყენება ბავშვებში 3 წლის ასაკამდე. ანესთეზიის ინდუქციისათვის პრეპარატი შეჰყავთ ნელა, განმეორებითი დოზებით ზოგადი ანესთეზიის კლინიკურ სიმპტომების გამოვლენამდე. დოზა გამოითვლება ასაკის და წონის მიხედვით. ბავშვებში 8 წლის ასაკის ზევით გამოიყენება 2,5 მგ პროპოფოლი 1 კგ წონაზე. ბავშვებში 8 წლის ასაკამდე ანესთეზიის ინდუქციისათვის დოზა ოდნავ მეტია. III-IV ASA კლასის ბავშვებში მონაცემები პრეპარატის გამოყენების შესახებ არ მოიპოვება. ანესთეზიის შენარჩუნება: ეფექტის შენარჩუნება ხორციელდება მუდმივი ინფუზიით დოზით 9-15 მგ / 1 კგ წონაზე საათში. პრეპარატის გამოყენება მოზრდილებში სედაციის მიზნით ინტენსიური თერაპიის პერიოდში: დოზა შეირჩევა სედაციური ეფექტის მისაღწევი სიღრმის მიხედვით. რეკომენდირებულია ინფუზია სიჩქარით 1-4 მგ 1 კგ წონაზე საათში. დაუშვებელია დოზის 4 მგ / 1 კგ წონაზე საათში გადაჭარბება. ლიპიდების შემცველ სხვა პრეპარატებთან კომბინირების დროს გასათვალისწინებელია ცხიმების რაოდენობა (პროპოფოლის 1 მლ შეიცავს 0,1 გ ცხიმს) ბავშვებში 16 წლის ასაკამდე პრეპარატის გამოყენება სედაციის მიზნით არ არის რეკომენდებული. შეყვანის მეთოდი: პროპოფოლი შეიძლება შევიყვანოთ განზავების გარეშე და აგრეთვე განზავებული 5%-ანი გლუკოზის ან ინტრავენურ 0,9% ნატრიუმის ქლორიდის ხსნარში - შუშის ფლაკონებში. შეყვანის წინ ფლაკონი უნდა შევანჯყრიოდ. ვინაიდან პრეპარატი წარმოადგენს ცხიმოვან ემულსიას, რომელიც არ შეიცავს კონსერვანტებს და არა აქვს ანტიმიკრობული აქტივობა, იგი შეიძლება გახდეს მიკროორგანიზმების ზრდისათვის ხელსაყრელი გარემო. აუცილებელია ემულსიის შპრიცში აღების და სისტემასთან მიერთების დროს დაცული იქნას ასეპტიურობა. გამზადებული პრეპარატი დაუყოვნებლივ უდა იქნას შეყვანილი. ინფუზიის დროს აუცილებელია მუშაობის ასეპტიურობის დაცვა. იმ შემთხვევაში თუ საჭიროა ერთი და იგივე სისტემით პრეპარატის კომბინირებული შეყვანა, რეკომენდირებულია პროპოფოლის შეყვანა კანულასთან რაც შეიძლება ახლოს. დაუშვებელია პროპოფოლის გასვლა მიკრობიოლოგიურ ფილტრში. პრეპარატის შეყვანის სისტემა გამოიყენება მხოლოდ ერთჯერადად ერთ პაციენტში ინდივიდუალურად. პროპოფოლის გადასხმა განზავების გარეშე: ამ შემთხვევაში საჭიროა შეყვანილი პრეპარატის რაოდენობის კონტროლის აპარატების (წვეთების მაჩვენებელი, შპრიცის ტუმბო, ინფუზიური ტუმბო) არსებობა. ერთი სისტემა გამოიყენება მხოლოდ 12 საათის განმავლობაში, შემდეგ სისტემა და პრეპარატი უნდა შეიცვალოს. განზავებული პროპოფოლის გადასხმა: არსებობს პრეპარატის შეყვანის მრავალი სქემა, მაგრამ საჭიროა გადასხმული პრეპარატის რაოდენობის განმსაზღვრელი აპარატურის გამოყენება. განზავების შეფარდება არ უნდა აღემატებოდეს პროპოფოლის 1:4-თან 4% გლუკოზის ან 0,9% ნატრიუმის ქლორიდის ხსნართან (აქტიური ნივთიერების კონცენტრაცია განზავებულ ხსნარში არ უნდა იყოს 2 მგ/მლ-ზე ნაკლები). განზავება ტარდება ასეპტიურ პირობებში და გადასხმა უნდა დამთავრდეს არაუგვიანეს 6 საათში. დაუშვებელია განზავება სხვა ხსნარებში. 4% გლუკოზის ან 0,9% ნატრიუმის ქლორიდის ხსნარში განზავებული პროპოფოლი შეჰყავთ კანულასთან რაც შეიძლება ახლოს ან კანულაში უშუალოდ ნემსთან. ადგილობრივი ტკივილის თავიდან აცილების მიზნით პროპოფოლის უშუალოდ შეყვანის წინ დასაშვებია მის 1%-ან ლიდოკაინთან შერევა 20:1-ზე. მიორელაქსანტები - ატრაკურიუმი და მივაკარიუმი შეჰყავთ პროპოფოლის შემდეგ მხოლოდ სისტემის გამორეცხვის შემდეგ. შეყვანის ხანგრძლივობა: მკურნალობის ხანგრძლივობა არ უნდა აღემატებოდეს 7 დღეს. | ||
| გვერდითი მოვლენები: | ჰიპოტენზია და აპნოე, რომლის დროსაც საჭირო ხდება დოზის შემცირება, ხოლო მძიმე შემთხვევებში მოცულობაჩანაცვლებითი თერაპია და ვაზოპრესორული პრეპარატების გამოყენება. გულსისხლძარღვთა სისტემის მაჩვენებლების ცვლილებები განსაკუთრებით საშიშია პაციენტებში, როდესაც დარღვეულია მიოკარდიუმისათვის ჟანგბადის მიწოდება, ცერებრული სისხლმიმოქცევის დარღვევებით და ჰიპოვოლემიის დროს. პროპოფოლი არ ხასიათდება ვაგოლიზური აქტივობით, რის გამოც მისი გამოყენების დროს შესაძლებელია პარასიმპათიკური ნერვული სისტემის აქტივობის გაზრდა, რაც იწვევს ბრადიკარდიას, ჰიპოტონიას და ასისტოლიას. ვაგუსის ტონუსის მომატებისას ან ბრადიკარდიის გამომწვევ პრეპარატებთან კომბინაციის დროს რეკომენდირებულია ანესთეზიის განმავლობაში ანტიქოლინერგული საშუალებების ინტრავენური გამოყენება. შესავალი ანესთეზიის დროს ვლინდება აგზნების სიმპტომები. შემანარჩუნებელი ანესთეზიის დროს ვლინდება ხველა. გამოღვიძების დროს ვლინდება გულისრევა, პირღებინება, თავის ტკივილი, შემცივნება, ეიფორია და ლიბიდოს ზრდა. იშვიათად ეპილეპტიფორმული მოძრაობები, კრუნჩხვები, ოპისტოტონუსი. ეპილეფსიით დაავადებულ ავადმყოფებში იზრდება კრუნჩხვების განვითარების რისკი. ხანგრძლივი მკურნალობის შემდეგ რეგისტრირებულია ციებ-ცხელება და შარდის ფერის შეცვლა. იშვიათად ვლინდება ანაფილაქსია, კვინკეს შეშუპება, ბრონქოსპაზმი, ერითემა და ჰიპოტონია. ადგილობრივად ტკივილის თავიდან აცილების მიზნით საინექციოდ უნდა შეირჩეს დიდი დიამეტრის ვენა და პრეპარატს უნდა შეერიოს 1%-ანი ლიდოკაინი. შეიძლება გამოვლინდეს თავბრუ, პირღებინება, ძილიანობა, კრუნჩხვები, ბრადიკარდია, არითმია და შოკი. თრომბოზის და ფლებიტის შემთხვევები იშვიათია. ექსტრავაზაციის შემთხვევები ვლინდება ქსოვილების სერიოზული დაზიანებით. იშვიათად აღწერილია ფილტვების შეშუპება. | ||
| უკუჩვენება: | მომატებული მგრძნობელობა პროპოფოლის ან სხვა ინგრედიენტების მიმართ. დაუშვებელია პრეპარატის გამოყენება ორსულობის და ლაქტაციის პერიოდში, აგრეთვე მეან-გინეკოლოგიაში (აბორტის წარმოების გარდა). პრეპარატით მკურნალობის დაწყებამდე უნდა მოხერხდეს გულის, სისხლმიმოქცევის ან ფილტვების უკმარისობის და აგრეთვე ჰიპოვოლემიის კომპენსაცია. დაუშვებელია პრეპარატის გამოყენება ზოგადი ანესთეზიისათვის ბავშვებში 3 წლის ასაკამდე და სედაციისათვის - ინტენსიურ პალატაში მკურნალობის ქვეშ მყოფ ბავშვებში 16 წლამდე. | ||
| განსაკუთრებული მითითებები: | ინფუზიის სიჩქარე უნდა იყოს შემცირებული თანდაყოლილი ოლიგოფრენიის, აგრეთვე ეპილეფსიის, გულის, ფილტვების, თირკმლების და ღვიძლის ფუნქციის დარ-ღვევის და ჰიპოვოლემიის დროს. პრეპარატის 1 მლ შეიცავს 0,1 გრამ ცხიმს, რაც გასათვალისწინებელია ავადმყოფებში ცხიმოვანი ცვლის მოშლით და სხვა მდგომარეობების დროს, რომლებიც საჭიროებენ სიფრთხილეს ცხიმოვანი ემულსიის შესაყვანად. გულის უკმარისობის დროს გამოიყენება დიდი სიფრთხილით ექიმის მეთვალყურეობის ქვეშ. პაციენტებში ჭარბი წონით პრეპარატის დოზა იზრდება ფრთხილად, ჰემოდინამიკური დარღვევების რისკის გათვალისწინებით. თავის ქალას შიდა წნევის მომატების ან სისხლის წნევის დაბალი მაჩვენებლების შემთხვევაში პრეპარატი სიფრთხილით შეჰყავთ, ვინაიდან მაღალია ცერებრული პერფუზიული წნევის დაწევის რისკი. პრეპარატის გამოყენება, როგორც სედატიურ საშუალებისა შეიძლება მხოლოდ ექიმანესთეზიოლოგის მიერ. დაუშვებელია პროპოფოლის გამოყენება პერსონალის მიერ, რომელიც მხოლოდ დიაგნოსტიკურ ან ოპერაციულ მანიპულაციებს ახორციელებს. მიუხედავად იმისა, რომ მიზეზ-შედეგობრივი კავშირი დადგენილი არ არის, აღწერილია სერიოზული გართულებები და ლეტალური შემთხვევები პრეპარატის მიღების შემდეგ ბავშვებში, როდესაც პრეპარატი გამოყენებული იქნა სედაციის მიზნით. მსგავსი შედეგები მიღებული იქნა პრეპარატის არასანქციონირებული მიღებისას ჭარბი დოზირებით ბავშვებში სასუნთქი გზების ინფექციური გართულებებით. ინფუზიის დროს აუცილებელია მუშაობის ასეპტიურობის დაცვა. იმ შემთხვევაში, თუ საჭიროა ერთი და იგივე სისტემით პრეპარატის სხვა ხსნარებთან კომბინირებული შეყვანა, რეკომენდირებულია პროპოფოლის შეყვანა კანულასთან რაც შეიძლება ახლოს. დაუშვებელია პროპოფოლის შეყვანა მიკრობიოლოგიური ფილტრის გავლით. პრეპარატი და მისი შემცველი საინფუზიო სისტემები განკუთვნილია ერთჯერადი ინექციისათვის ან ინფუზიისათვის მხოლოდ ერთი პაციენტისათვის ინდივიდუალურად. პრეპარატის გადასხმის შემდეგ ავადმყოფი უნდა იმყოფებოდეს ექიმის მეთვალყურეობის ქვეშ. ავდმყოფი უნდა იყოს გაფრთხილებული, რომ მისთვის დაუშვებელია სატრანსპორტო საშუალების მართვა ალკოჰოლის მიღება და სახიფათო პირობებში მუ-შაობა. ავადმყოფის სახლში წასვლა შესაძლებელია მხოლოდ თანმხლებ პირთან ერთად. დაუშვებელია პრეპარატის გამოყენება ვარგისიანობის ვადის გასვლის შემდეგ. ფლაკონის გახსნის შემდეგ პრეპარატი უნდა იყოს შეყვანილი დაუყოვნებლივ. განზავების გარეშე პრეპარატი გამოიყენებაგახსნიდან 12 საათის ფარგლებში. გლუკოზის და NaCl-ში განზავების შემდეგ - 6 საათში. ნებისმიერი ნარჩენი პრეპარატი უნდა განადგურდეს. გამოყენების წინ ამპულა უნდა შეინჯღრეს. | ||
| ჭარბი დოზირება: | ჭარბი დოზირება იწვევს სუნთქვის და გულის ფუნქციის დათრგუნვას. ამ დროს საჭიროა ფილტვების ხელოვნული ვენტილაცია ჟანგბადის გამოყენებით. გულ-სისხლღარღვთა სისტემის დათრგუნვის დროს ავადმყოფის თავი უნდა იყოს დაშვებული, განსაკუთრებულ შემთხვევებში გამოიყენება სისხლის შემცვლელები და ვაზოპრესორული პრეპარატები. | ||
| ურთიერთქმედება სხვა მედიკამენტებთან: | პროპოფოლი გამოიყენება იმ პრეპარატებთან ერთად, რომლებიც საჭიროა პრემედიკაციის, ინჰალაციური ნარკოზის დროს, აგრეთვე მიორელაქსანტებთან და ადგილობრივ საანესთეზიო საშუალებებთან ერთად. ფარმაკოლოგიური შეუთავსებლობის შემთხვევები არ არის აღწერილი. დოზის შემცირება საჭიროა, როდესაც კომბინირებულია ზოგადი და ადგილობრივი ანესთეზია. პროპოფოლის კომბინირება ბენზოდიაზეპინებთან, პარასიმპათოლიზურ და ინჰალაციურ სანარკოზო საშუალებებთან იწვევს მისი საანესთეზიო ეფექტის გაძლიერებას და სუნთქვის გაიშვიათებას. ოპიატებით პრემედიკაციის შემდეგ შეიძლება განვითარდეს აპნოეს გახშირებული და გახანგრძლივებული ეპიზოდები. სუქსამეთონიუმისა და ნეოსტიგმინის მიღების ფონზე შეიძლება განვითარდეს ბრადიკარდია და გულის გაჩერება. პროპოფოლი აძლიერებს ჰიპოთენზიური და სუნთქვაზე მოქმედი პრეპარატების ეფექტს. პრემედიკაციის, საინჰალაციო საანესთეზიო საშუალებების და სხვა ანალგეზიური პრეპარატების პროპოფოლთან კომბინირების შემთხვევაში ძლიერდება მისი საანესთეზიო ეფექტი და ვლინდება გართულებები გულსისხლძარღვთა სისტემის მხრივ. ცნს-ის დამრთგუნველი საშუალებების, ალკოჰოლის, ზოგადი საანესთეზიო საშუალებების და ნარკოტიკული ანალგეტიკების პროპოფოლთან კომბინირების დროს ძლიერდება მისი სედატიური ეფექტი. ცნს-ის დამთრგუნველ პარენტერალურ საშუალებებთან კომბინირება იწვევს სუნთქვისა და სისხლმიმოქცევის მძიმე ხარისხის დათრგუნვას. ფენტანილის შეყვანის შემდეგ პროპოფოლის კონცენტრაცია სისხლში დროებით იზრდება. არსებობს მონაცემები, რომ ცხიმოვანი ემულსიების (როგორიცაა პროპოფოლი) შეყვანა ციკლოსპორინთან ერთად, იწვევს ლეიკოენცეფალოპათიას. |
Page generation time: 0. 021082674 sec.
